ΚΟΥΚΑΚΙ ΑΘΗΝΑ: Το "πνεύμα" της γειτονιάς

Δεν είναι μόνο η αύρα της Ακρόπολης, τα διατηρητέα νεοκλασικά και τα συνοικιακά μαγαζιά που δίνουν τον ιδιαίτερο χαρακτήρα στη γειτονιά. Είναι κυρίως οι κάτοικοί του που επιδιώκουν έμπρακτα να βελτιώσουν την καθημερινότητά τους, συντηρώντας ένα μοναδικά φιλικό και ανθρώπινο κλίμα.

Το Κουκάκι, που έχει την τύχη να συνορεύει με την Ακρόπολη και τον λόφο του Φιλοπάππου, είναι μια απο τις παλιότερες συνοικίες της πρωτεύουσας. Τα πρώτα νεοκλασικά χτίζονται στα τέλη του 1800 στις παρυφές του Ιερού Βράχου. Η περιοχή παίρνει το όνομα της από τον Γεώργιο Κουκάκη που προπολεμικά διατηρούσε μεγάλη βιομηχανία κρεβατιών στη Συγγρού. Ηδη από τα 60s, όταν διά της αντιπαροχής, οι μονοκατοικίες αρχίζουν να αντικαθίστανται μαζικά από πολυκατοικίες, εξελίσσεται σε μια πυκνοκατοικημένη, μεσοαστική συνοικία.

Ιστορία. Το Κουκάκι περιβάλλεται από τα μεγαλύτερα μνημεία.

Η πεζοδρόμηση της Διονυσίου Αρεοπαγίτου το 2000 και η δημιουργία του νέου Μουσείου της Ακρόπολης το 2009, την αναβάθμισαν σημαντικά, μετατρέποντας την σε πόλο έλξης αλλοδαπών και ημεδαπών επισκεπτών. Γύρω από τον πεζόδρομο της Μακρυγιάννη τα τελευταία χρόνια ανοίγουν το ένα μετά το άλλο καφέ, εστιατόρια, μπαρ, αλλά και γκαλερί. Οσοι όμως ξεστρατίζουν στα παρακάτω δρομάκια, ανακαλύπτουν μια εξίσου γοητευτική-ρετρό και σύγχρονη ταυτόχρονα όψη της Αθήνας: Μια γειτονιά που συνδυάζει την ηρεμία με την κίνηση, ενδείκνυται για περπάτημα και ποδήλατο, είναι φιλική προς τους ανθρώπους κάθε τάξης, χρώματος και ηλικίας, αλλά και προς τα ζώα, έχει ζωντάνια, ασφάλεια και ενδιαφέρουσες γωνιές και στέκια -από γκουρμέ εστιατόρια, παραδοσιακά μαγειρεία, μπαρ για χίπστερς, εναλλακτικά καφενεία και γκαλερί, όμορφα στενάκια που μοιάζουν ανέγγιχτα από το χρόνο με μπουκαμβίλιες, νερατζιές και χαμηλά κτίρια, καλλιτέχνες και ευαισθητοποιημένο κόσμο που νιώθει τυχερός που μένει εδώ και που προσπαθεί να κάνει το Κουκάκι πιο όμοφο και βιώσιμο.
«Το Κουκάκι δεν έχασε ποτέ τον χαρακτήρα της γειτονιάς: Επειδή βρίσκεται ανάμεσα σε δύο βασικά εμπορικά σημεία, την Καλλιθέα και την Πλάκα, δεν υπήρχε λόγος να δημιουργηθούν μεγάλα μαγαζιά, οπότε δεν μετατράπηκε σε απρόσωπη αγορά. Εδώ υπάρχει ακόμα ο μανάβης, ο κρεοπώλης, ο τσαγκάρης. Ο κυρ Νίκος, ο κυρ Κώστας, οι άνθρωποι, που όπως κάποτε πρόσεχαν την κόρη μου όταν πήγαινε σχολείο, τώρα προσέχουν τα σημερινά παιδιά», λέει ο Νίκος Τουλιάτος, ντράμερ. «Το γεγονός ότι γνωριζόμαστε μεταξύ μας -βγαίνω στον δρόμο και χαιρετάω τη Μαρία, τη Δέσποινα, τον Νίκο- μας κάνει να νιώθουμε ασφάλεια. Εδώ δεν υπάρχει κλίμα φόβου και εγκληματικότητα, όπως σε άλλες περιοχές», προσθέτει. Αλλωστε είναι μία συνοικία που λόγω της γειτνίασής της με την Ακρόπολη και του Φιλοπάππου απολαμβάνει αυξημένη προστασία από το κράτος.
Κυψέλη καλλιτεχνών

Παντοπωλείο. Η «Φωλιά στήριξης μεσαίας τάξης» πουλά προϊόντα μέχρι και 80% φθηνότερα.

Η προνομιακή της θέση ταυτόχρονα, υπήρξε ανέκαθεν ισχυρό δέλεαρ για τον καλλιτεχνικό κόσμο. «Την περιοχή τη γνώρισα δουλεύοντας για το Ηρώδειο, αλλά και για τον Κακογιάννη που έμενε εδώ. Είναι μια γειτονιά που πάντα με γοήτευε. Λόγω της Ακρόπολης και του μουσείου υπάρχει μια ξεχωριστή ενέργεια», τονίζει η άρτι αφιχθείσα στο Κουκάκι, Γιολάντα Μακροπούλου. «Είναι ένα ιστορικά φορτισμένο σημείο. Οπου και αν πας, όπου και αν κυκλοφορήσεις η ζωή είναι αγκαλιασμένη από τα πιο σημαντικά μνημεία», λέει ο Λευτέρης Παπαδόπουλος που κατοικεί σε έναν από τους ωραιότερους δρόμους της περιοχής, από τη δεκαετία του '90. «Σε αυτό το σπίτι έμενε ο πολύ σημαντικός ζωγράφος, Σπύρος Βασιλείου. Μεταπολεμικά, την Καθαρά Δευτέρα οργάνωνε πάρτι από τα οποία περνούσαν όλοι οι διανοούμενοι της Αθήνας. Αν το σπίτι είχε μνήμη, θα θυμόταν τον Σικελιανό, τον Ελύτη και τον Τσαρούχη που γλένταγαν εδώ -ειδικά τον Τσαρούχη που χόρευε εκπληκτικό ζεϊμπέκικο. Σε αυτό το σπίτι με τρέλανε το ότι ανοίγοντας την πόρτα βλέπεις Ακρόπολη. Ξέρεις τι είναι να αντικρίζεις μπροστά σου τον Παρθενώνα, να απέχεις δύο λεπτά από το Ηρώδειο; Ολα αυτά ήταν πολύ θελκτικά και συγκινητικά και αποφάσισα να το αγοράσω. Είναι άλλο να ζεις κοντά στην Ακρόπολη, και άλλο οπουδήποτε αλλού.

Ρετρό. Περβάζι που θυμίζει παλιά Αθήνα.

Γ ι' αυτό εδώ υπάρχει μια κυψέλη καλλιτεχνών. 100 μέτρα από εδώ μένει ο Θεοδωράκης. 100 μέτρα από τον Θεοδωράκη ο Κακογιάννης. Στη Δ. Αρεοπαγίτου για μεγάλο διάστημα ζούσε η Ειρήνη Παπά. 20 μέτρα από το σπίτι της ήταν ο Βαγγέλης Παπαθανασίου. Παραδίπλα μου ζούσε ο σπουδαίος Μποστ. Στη γωνία μέχρι πρόσφατα έμενε η Μαρίζα Κωχ, ενώ και η Χαρούλα Αλεξίου έχει ζήσει εδώ. Γενικά το Κουκάκι δεν το επιλέγουν άνθρωποι προκλητικά φερόμενοι και άνθρωποι που πλούτισαν και θέλουν να κάνουν επίδειξη», προσθέτει ο Λευτέρης Παπαδόπουλος.
Ενεργοί κάτοικοι

Ποιητής. Ο Λευτέρης Παπαδόπουλος.

Φαίνεται πως ο χαρακτήρας των κατοίκων της, έχει διαμορφώσει και τον χαρακτηρα της γειτονιάς: Είναι ανοιχτόμυαλη, σέβεται τη διαφορετικότητα και διαθέτει κοινωνικές ευαισθησίες. «Υπάρχει καλλιτεχνικός κόσμος, μετανάστες, οικονομικά εύρωστοι κάτοικοι και άνθρωποι που τα βγάζουν πέρα δύσκολα. Και το Κουκάκι τους ενώνει όλους αυτούς, με έναν ωραίο τρόπο», λέει η Αντιγόνη Γύρα, ιδρύτρια του Κινητήρας Στούντιο. «Οι μετανάστες έχουν ενσωματωθεί στη γειτονιά και αυτό μου αρέσει πολύ», προσθέτει η Μαρία Παπαστάθη: «Χαρακτηριστικό είναι ότι στην οδό Μισαραλιώτου, που είναι πέρασμα για πολλούς μαθητές, υπάρχει ένα ζευγάρι Αλβανών που εθελοντικά εκτελούν χρέη τροχονόμου και βοηθούν τα παιδιά. Είναι μια γειτονιά φιλική προς τους ξένους, αλλά και προς τα ζώα -υπάρχει ένας τοπικός σύλλογος φιλόζωων που εκδίδει ημερολόγιο για τα αδέσποτα. Γενικώς υπάρχει έντονη ευαισθητοποίηση. Μάλιστα έχει δημιουργηθεί το κοινωνικό παντοπωλείο «Η Φωλιά της Μεσαίας Τάξης», όπου μπορείς να -ψωνίσεις διάφορα αγαθά σε τιμές πολυ χαμηλότερες από το σούπερ μάρκετ», συνεχίζει η ίδια. «Υπάρχει δραστηριοποίηση των κατοίκων σε μεγάλο βαθμό», συμπληρώνει η Ειρήνη Σοφιανοπούλου, δημιουργός του Μουσείου Συναισθημάτων Παιδικής Ηλικίας: «Στη συμβολή των οδών Τσάμη Καρατάσου και Καρατζά υπήρχε ένα άδειο οικόπεδο το οποίο γέμιζε απορρίματα. Οι γείτονες λοιπόν συντονίστηκαν και σε συνεργασία με τους Atenistas ανέλαβαν να το καθαρίσουν. Μέσα από τη βοήθεια όλων έγινε κάτι που συνέβαλε στο να βελτιωθεί η γειτονιά», υπογραμμίζει.

Κόσμημα. Το νέο Μουσείο της Ακρόπολης.

Στο καλό κλίμα συμβάλλουν και τα στέκια της περιοχής. «Είναι σημαντικό που έχει μέρη στα οποία συναντιόμαστε. Η άνθηση ξεκίνησε από τον πεζόδρομο της Δράκου, με ένα καφέ, το Firenze, που έφερε πρώτο, γνήσιο καπουτσίνο. Σιγά σιγά άρχισαν όμως να ανοίγουν και διάφορα μαγαζιά στη Γ. Ολυμπίου (Oberon, Κηφήνας, Παγκάκι, Μικρές Πατρίδες, Mystic Pizza, Κουκί- τα οποία έχουν ιδιαίτερη ταυτότητα και ύφος και μαζεύουν όχι μόνο τους Κουκακιώτες, αλλά και κόσμο από όλη την Αθήνα», λέει ο Νίκος Τουλιάτος. Μπορεί τα μπαρ της Γ. Ολυμπίου να έχουν πλέον υπερτοπική φήμη δεν είναι όμως τα μόνα με ενδιαφέρον: «Από παλιά το καλύτερο σουβλάκι το βρίσκεις στο ψητοπωλείο της Δράκου», τονίζει η Αντιγόνη Γύρα.
«Ωραίο είναι και το καινούργιο Σουβλάκι bar, ενώ για φαγητό και ποτό αξίζει η Σβούρα και η μπιραρία Βύνη, αλλά και το ταβερνάκι της Μίνας, που έχει σπιτικό φθηνό φαγητό», συμπληρώνει. Ενα άλλο «μυστικό» της περιοχής είναι ο φούρνος του Τάκη στη Μισαραλιώτου: «Είναι η αγαπημένη μου καθημερινή επίσκεψη, για τέλειο ψωμί και φοβερά γλυκά», λέει η Γιολάντα Μακροπούλου, σκηνοθέτης. «Χαίρομαι που δεν έχω εξερευνήσει ακόμα πλήρως τη γειτονιά γιατί σίγουρα θα ανακαλύψω και άλλα. Μέχρι στιγμής ξεχωρίζω το Κινητήρας Στούντιο, το ταβερνάκι της Μίνας, το Aglio, olio & peperoncino και το Duende. Αλλά και τα μαγαζάκια και γκαλερί που έχουν ανοίξει στην Παρθενώνος και στη Λεμπέση...».

Ρετρό. Εικόνες με μνήμες από το παρελθόν.

Μουσείο Ακρόπολης Εμβληματικό έργο
Τα μνημεία της Ακρόπολης επιβίω-σαν σχεδόν ανέπαφα μέχρι το Μεσαίωνα. Το 1687 μια ενετική βόμβα διασκόρπισε κομμάτια του ναού γύρω από το βράχο της Ακρόπολης, ενώ τον 19ο αιώνα ο Λόρδος Ελγιν αφαίρεσε γλυπτά από τον Παρθενώνα. Tο 1865 θεμελιώθηκε το πρώτο μουσείο για την Ακρόπολη νοτιοανατολικά του Παρθενώνα και το 1946-47 επεκτάθηκε σημαντικά. Το 1976 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής διατύπωσε την ανάγκη για τη δημιουργία ενός νέου Μουσείου που θα μπορούσε να εξυπηρετήσει τον αυξανόμενο όγκο των επισκεπτών. Τα επόμενα χρόνια προκυρύχθηκαν τρεις διαγωνισμοί, χωρίς αποτέλεσμα. Το 2000 διεξήχθει και τέταρτος τον οποίο κέρδισαν οι Μπέρναρντ Τσούμι και Μιχάλης Φωτιάδης. Το νέο Μουσείο θεωρείται από τα σπουδαιότερα στον κόσμο, σημαντικό ωστόσο «μειονέκτημα» είναι τα γλυπτά του Παρθενώνα που απουσιάζουν...

Ρετρό. Εικόνες με μνήμες από το παρελθόν.

Στοιχεία
Το Κουκάκι σε αριθμούς

• 5 ευρώ/ τμ ξεκινούν οι τιμές ενοικίασης στην περιοχή.
• 2 Η γραμμή του μετρό που διέρχεται από το Κουκάκι και εξυπηρετείται από τον σταθμό Φιξ.
• 25 ευρώ τον χρόνο στοιχίζει η εγγραφή στο κοινωνικό παντοπωλείο «Η Φωλιά της Μεσαίας Τάξης». Εως και 80% φθηνότερα σε σχέση με τα καταστημάτα πωλούνται τα προϊόντα του.
• 300 μέτρα από την Ακρόπολη και περίπου 2 χιλιόμετρα από το Σύνταγμα απέχει το Νέο Μουσείο Ακρόπολης. Φιλοξενεί περίπου 4.000 εκθέματα, έχει έκταση είναι 21.000 τμ ενώ διαθέτει εκθεσιακό χώρο 14.000 τμ σε αντίθεση με τα 1.450 τμ του παλαιού μουσείου, επάνω στο Βράχο.
• 0,56 ήταν το όνομα του Καλλιτεχνικού εργαστηρίου που συνίδρυσε ο Νίκος Τουλιάτος στις αρχές του '80 μαζί με άλλους καλλιτέχνες, εικαστικούς και μουσικούς. Αντιστοιχούσε στο ποσοστό του προϋπολογισμού που έδινε τότε το κράτος για τον πολιτισμό.

Ελίνα Γιαννουλοπούλου eafb6@yahoo.com
ΦΩTOΓΡAΦIEΣ: ZΩΗ ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΑΚΗ www.zoehatziyannaki.com


ΠΗΓΗ   http://www.ethnos.gr/

dy/>