Στον χώρο της μυθολογίας το Πήλιο είναι η πατρίδα των Κενταύρων, των μυθικών αλογανθρώπων με γνωστότερο όλων τον Κένταυρο Χείρωνα, που διακρινόταν για την σύνεση, την σωφροσύνη και την σοφία του.
Ο ωραιότερος όμως των αρχαίων μύθων με επίκεντρο το Πήλιο είναι αυτός της Αργοναυτικής εκστρατείας. Η εκστρατεία πραγματοποιήθηκε με το πρώτο κωπήλατο σκάφος της αρχαιότητας, την θρυλική «Αργώ», που ναυπηγήθηκε σε καρνάγιο του Πηλίου. Κατά την μέση Βυζαντινή περίοδο, τα όψιμα Βυζαντινά χρόνια και την Φραγκοκρατία, διάφορες φυλές διαβαίνουν ως κατακτητές του Πηλίου χωρίς καμία να μπορέσει να στεριώσει. Φθάνοντας το 1423 η περιοχή καταλαμβάνεται από τους Τούρκους οι οποίοι παραχωρούν προνόμια αυτονομίας στα ορεινά χωριά με αποτέλεσμα πολλοί ραγιάδες από την υπόλοιπη σκλαβωμένη χώρα να καταφύγουν εδώ με τις οικογένειές τους και να συντελέσουν ουσιαστικά στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής.
Παρά τα προνόμια που είχαν αποσπάσει οι Πηλιορείτες από τους Τούρκους την ώρα του κοινού χρέους και του κοινού αγώνα δε συμβιβάστηκαν με τα κεκτημένα. Έτσι στις 7 Μαΐου του 1821, ο φλογερός Μηλιώτης αρχιμανδρίτης, λόγιος και δάσκαλος του Γένους, Άνθιμος Γαζής, σηκώνει στις Μηλιές το μπαϊράκι της Πηλιορείτικης επανάστασης. Ο ίδιος μαζί με τον άλλο συμπατριώτη του και επίσης δάσκαλο του Γένους, Γρηγόριο Κωσταντά, ιδρύουν και λειτουργούν από το 1814 την ανώτερη και με πανελλήνια εμβέλεια Σχολή «Ψυχής Άκος» (Ψυχής θεραπεία), στις Μηλιές
Σημαντικό μέρος από τα 10000 σπάνια βιβλία της σχολής, καθώς και άλλα ιστορικά κειμήλια σώζονται σήμερα στην ομώνυμη βιβλιοθήκη του χωριού. Οι Πηλιορείτες όντας άνθρωποι με «πνεύμα» τηρούν μέσα στους αιώνες ένα πλήθος από έθιμα μέσα από τα οποία επιβιώνουν πανάρχαιες συνήθειες που αποδείχνουν την υψηλή πνευματική και πολιτιστική στάθμη του Πηλιορείτικου λαού. Με αφορμές τους ωραιότερους σταθμούς της ζωής όπως η γέννηση, η βάπτιση, τα' αρραβωνιάσματα, ο γάμος αλλά και τις θρησκευτικές γιορτές, οι Πηλιορείτες διατήρησαν αμέτρητα τελετουργικά, κυρίως, έθιμα με πλατιά κοινωνική απήχηση. Ενδεικτικά να αναφέρουμε κάποια εθιμικά δρώμενα μερικά απ' τα οποία «κρατούν» ίσα με σήμερα.
Στις κατ' εξοχήν οικογενειακές γιορτές του Δωδεκαημέρου κυριαρχούν τα παραδοσιακά κάλαντα, ιδιαίτερα αυτά της παραμονής των Φώτων, που ψάλλονται βραδινές ώρες από τους ενήλικους άνδρες του χωριού. Ιδιαίτερα στα Καλά Νερά και στις Πινακάτες το παραπάνω έθιμο εξακολουθεί με αμείωτη ένταση κάθε χρόνο.
Εντυπωσιακό το έθιμο της γιορτής του Λαζάρου από τις μικρές «Λαζαρίνες», η προετοιμασία, το στόλισμα του «Επιταφίου» το βράδυ της Μ. Πέμπτης, η περιφορά από όλους τους κατοίκους το βράδυ της Μ. Παρασκευής και αποκορύφωμα το «Χριστός Ανέστη» μέσα σε μια λαμπρή αναστημένη ανοιξιάτικη φύση, οι ντουφεκιές, οι οβελίες, οι χοροί κι τα φαγοπότια της Πασχαλιάς.
Ιδιαίτερα γραφικά τα καλοκαιρινά πανηγύρια στο Δήμο Μηλεών όπου τιμάται στις πλατείες των χωριών μαζί με το πνεύμα και τη μνήμη κάποιου αγίου και το … οινόπνευμα της περιοχής.
Λαμπρό το θρησκευτικό πανηγύρι της Κοίμησης της Θεοτόκου στα Καλά Νερά, όπου το βράδυ της παραμονής γίνεται η περιφορά της Ιερής εικόνας στο χωριό συνοδείας φιλαρμονικής και πλήθους πιστών. Αξιόλογο Πηλιορείτικο έθιμο, η αναβίωση του παραδοσιακού γάμου –κάθε Αύγουστο στην Πορταριά- σε όλες τις φάσεις του (αλευρώματα, κουβάλημα προικιών, ξύρισμα του γαμπρού κ.λ.π).
Ο ωραιότερος όμως των αρχαίων μύθων με επίκεντρο το Πήλιο είναι αυτός της Αργοναυτικής εκστρατείας. Η εκστρατεία πραγματοποιήθηκε με το πρώτο κωπήλατο σκάφος της αρχαιότητας, την θρυλική «Αργώ», που ναυπηγήθηκε σε καρνάγιο του Πηλίου. Κατά την μέση Βυζαντινή περίοδο, τα όψιμα Βυζαντινά χρόνια και την Φραγκοκρατία, διάφορες φυλές διαβαίνουν ως κατακτητές του Πηλίου χωρίς καμία να μπορέσει να στεριώσει. Φθάνοντας το 1423 η περιοχή καταλαμβάνεται από τους Τούρκους οι οποίοι παραχωρούν προνόμια αυτονομίας στα ορεινά χωριά με αποτέλεσμα πολλοί ραγιάδες από την υπόλοιπη σκλαβωμένη χώρα να καταφύγουν εδώ με τις οικογένειές τους και να συντελέσουν ουσιαστικά στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής.
Παρά τα προνόμια που είχαν αποσπάσει οι Πηλιορείτες από τους Τούρκους την ώρα του κοινού χρέους και του κοινού αγώνα δε συμβιβάστηκαν με τα κεκτημένα. Έτσι στις 7 Μαΐου του 1821, ο φλογερός Μηλιώτης αρχιμανδρίτης, λόγιος και δάσκαλος του Γένους, Άνθιμος Γαζής, σηκώνει στις Μηλιές το μπαϊράκι της Πηλιορείτικης επανάστασης. Ο ίδιος μαζί με τον άλλο συμπατριώτη του και επίσης δάσκαλο του Γένους, Γρηγόριο Κωσταντά, ιδρύουν και λειτουργούν από το 1814 την ανώτερη και με πανελλήνια εμβέλεια Σχολή «Ψυχής Άκος» (Ψυχής θεραπεία), στις ΜηλιέςΣημαντικό μέρος από τα 10000 σπάνια βιβλία της σχολής, καθώς και άλλα ιστορικά κειμήλια σώζονται σήμερα στην ομώνυμη βιβλιοθήκη του χωριού. Οι Πηλιορείτες όντας άνθρωποι με «πνεύμα» τηρούν μέσα στους αιώνες ένα πλήθος από έθιμα μέσα από τα οποία επιβιώνουν πανάρχαιες συνήθειες που αποδείχνουν την υψηλή πνευματική και πολιτιστική στάθμη του Πηλιορείτικου λαού. Με αφορμές τους ωραιότερους σταθμούς της ζωής όπως η γέννηση, η βάπτιση, τα' αρραβωνιάσματα, ο γάμος αλλά και τις θρησκευτικές γιορτές, οι Πηλιορείτες διατήρησαν αμέτρητα τελετουργικά, κυρίως, έθιμα με πλατιά κοινωνική απήχηση. Ενδεικτικά να αναφέρουμε κάποια εθιμικά δρώμενα μερικά απ' τα οποία «κρατούν» ίσα με σήμερα.
Στις κατ' εξοχήν οικογενειακές γιορτές του Δωδεκαημέρου κυριαρχούν τα παραδοσιακά κάλαντα, ιδιαίτερα αυτά της παραμονής των Φώτων, που ψάλλονται βραδινές ώρες από τους ενήλικους άνδρες του χωριού. Ιδιαίτερα στα Καλά Νερά και στις Πινακάτες το παραπάνω έθιμο εξακολουθεί με αμείωτη ένταση κάθε χρόνο. Εντυπωσιακό το έθιμο της γιορτής του Λαζάρου από τις μικρές «Λαζαρίνες», η προετοιμασία, το στόλισμα του «Επιταφίου» το βράδυ της Μ. Πέμπτης, η περιφορά από όλους τους κατοίκους το βράδυ της Μ. Παρασκευής και αποκορύφωμα το «Χριστός Ανέστη» μέσα σε μια λαμπρή αναστημένη ανοιξιάτικη φύση, οι ντουφεκιές, οι οβελίες, οι χοροί κι τα φαγοπότια της Πασχαλιάς.
Ιδιαίτερα γραφικά τα καλοκαιρινά πανηγύρια στο Δήμο Μηλεών όπου τιμάται στις πλατείες των χωριών μαζί με το πνεύμα και τη μνήμη κάποιου αγίου και το … οινόπνευμα της περιοχής.
Λαμπρό το θρησκευτικό πανηγύρι της Κοίμησης της Θεοτόκου στα Καλά Νερά, όπου το βράδυ της παραμονής γίνεται η περιφορά της Ιερής εικόνας στο χωριό συνοδείας φιλαρμονικής και πλήθους πιστών. Αξιόλογο Πηλιορείτικο έθιμο, η αναβίωση του παραδοσιακού γάμου –κάθε Αύγουστο στην Πορταριά- σε όλες τις φάσεις του (αλευρώματα, κουβάλημα προικιών, ξύρισμα του γαμπρού κ.λ.π).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου