Δευτέρα 19 Δεκεμβρίου 2011

Μπόρις Γιέλτσιν: καταστροφέας ή δημιουργός;



Photo: RIA Novosti

Το μνημείο, που στήθηκε φέτος στην Αικατερινούπολη προς τιμή του Μπόρις Γιέλτσιν, συμβολίζει τη θέληση και την αποφασιστικότητα αυτού του πολιτικού ηγέτη.  Πραγματικά είχε πάρει αρκετές αποφάσεις που άσκησαν επίδραση στην πορεία της σύγχρονης ιστορίας της Ρωσίας

Ο Μπορίς Γιέλτσιν εμφανίστηκε στο στίβο της μεγάλης πολιτικής  την περίοδο της συστημικής κρίσης στη χώρα. Με το όνομά του συνδέουν την απομάκρινση από την εξουσία του ΚΚΣΕ, τη διάσπαση της Σοβιετικής ΄Ενωσης, την έναρξη των οικονομικών μεταρρυθμίσεων, τον πόλεμο στην Τσετσενία και τόσα άλλα που είναι δύσκολο να εκτιμηθούν μονοσήμαντα. Το ίδιο αμφιλεγόμενη είναι στη ρωσική κοινωνία και η στάση απέναντι στον ίδιο τον Μπόρις Γιέλτσιν.
Το 1985 ήρθε από την Αικατερινούπολη στη Μόσχα για να αναλάβει την διοίκηση της πρωτεύουσας της Σοβιετικής ΄Ενωσης. Ο Γιέλτσιν αμέσως έδειξε τον εαυτό του με μία σειρά από ασυνήθιστες ενέργειες. Απέλυσε πολλά υψηλόβαθμα στελέχη του κόμματος. Ιδιαίτερη φήμη απόκτησε με τις προσωπικές του επισκέψεις ελέγχου σε καταστήματα και αποθήκες. Μετά μπήκε σε σύγκρουση με τα ανώτερα  κομματικά  στελέχη,  και ιδιαίτερα σοβαρά με το ανώτατο – τον ΓΓ της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΣΕ Μιχαήλ Γκορμπατσόφ.
Το Μάιο του 1990 στο πρώτο συνέδριο των λαϊκών αντιπροσώπων της Ρωσικής Ομοσπονδίας ψηφίστηκε Διακήρυξη για την κρατική κυριαρχία της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Αργότερα ο Μπορίς Γιέλτσιν εκλέχτηκε πρόεδρος της Ρωσίας.
Στις 19 Αυγούστου του 1991 μία ομάδα πολιτικών από το περιβάλλον του Γκορμπατσόφ απαίτησε από τον τότε πρόεδρο της Σοβιετικής ΄Ενωσης  να επιβάλει κατάσταση έκτακτου ανάγκης στη χώρα είτε να παραδόσει προσωρινά την εξουσία στον αντιπρόεδρο Γκενάντι Γιανάγιεφ. Έγινε, λοιπόν, πραξικόπημα,  με σκοπό, όπως δήλωσαν οι διοργανωτές του, την διάσωση της Σοβιετικής ΄Ενωσης, ενώ οι ενέργειες των πραξικοπηματιών μόνο επιτάχυναν τη διάσπαση της απέραντης χώρας.
Χάρη στις αποφασιστικές ενέργειες του Μπορίς Γιέλτσιν το πραξικόπημα καταστάλθηκε και στις 8 Δεκεμβρίου  στο χώρο του Εθνικού Δρυμού της Λευκορωσίας Μπελοβέζσκαγια πούστα οι  ηγέτες της Ρωσίας, της Ουκρανίας και της Λευκορωσίας - Μπόρις Γιέλτσιν, Λεονίντ Κραυτσούκ και Στανισλάβ Σουσκέβιτς - υπέγραψαν τις γνωστές Συμφωνίες του Μπελοβέζσκ, όπου δήλωσαν ότι η Σοβιετική Ένωση έπαψε να υπάρχει. Ανακοίνωσαν επίσης την ίδρυση της Κοινοπολιτείας Ανεξάρτητων Κρατών στο πρώην σοβιετικό έδαφος.
 Οι Συμφωνίες του Μπελοβέζσκ έρχονταν σε αντίθεση με τα αποτελέσματα του παλλαϊκού δημοψηφίσματος που έγινε στη Σοβιετική ΄Ενωση τον Μάρτιο του 1991 και στο οποίο το 78% των πολιτών των Ενωσιακών Δημοκρατιών, μαζί και της Ρωσίας, τάχθηκαν υπέρ της διατήρησης της ΕΣΣΔ στην ανανεωμένη της μορφή.
 Ο γνωστός πολιτικός αναλυτής της Ρωσίας Αλεξάντρ Τσιπκό θεωρεί ότι ο Μπορίς Γιέλτσιν δρούσε τότε ως καταστροφέας, που είχε θέσει τις δικές του φιλοδοξίες πάνω από τα συμφέροντα του λαού.
-«Τον κινούσε η επιθυμία να καταλάβει το Κρεμλίνο. Για τον Γιέλτσιν δεν υπήρξε ούτε η ιστορία της Ρωσίας, ούτε και η μνήμη για αυτήν. Προσέξτε, ο Γιέλτσιν ακόμα πριν την διάσπαση της Σοβιετικής ΄Ενωσης, το φθινόπωρο του 1990 είχε υπογράψει με την Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Ουκρανίας όλες τις Συνθήκες για το απαραβίαστο των συνόρων. Δηλαδή εθελούσια απαρνήθηκε ό,τι ήταν εξαιρετικά πολύτιμο για τη Ρωσία- την Κριμαία. Είναι, κατά τη γνώμη μου, άνθρωπος που στην πραγματικότητα κατάστρεφε τη δική του χώρα από τη φιλοτιμία και την επιθυμία του να εκδικηθεί τον Γκορμπατσόφ»,- τόνισε ο Αλεξάντρ Τσιπκό.
Ο Γιέλτσιν ήταν και καταστροφέας, και δημιουργός ταυτόχρονα. Η Κοινοπολιτεία Ανεξάρτητων Κρατών  έγινε μορφή «πολυτισμένου διαζυγίου», που έκανε δυνατή την αποφυγή  ενός μεγάλου εμφυλίου πολέμου,- θεωρεί Αλεξέι Μακάρκιν.
-«Ο Γιέλτσιν διεκδικούσε, βέβαια, να κατακτήσει την προσωπική του εξουσία. Ταυτόχρονα όμως ήταν ένας από τους ιδρυτές μιάς νέας Ρωσίας. Κατά τη διάρκεια της προεδρίας του ψηφίστηκε Σύνταγμα της νέας Ρωσίας. Αυτή την περίοδο επίσης δημιουργήθηκαν στη χώρα βάσεις της οικονομίας της αγοράς και μεγάλη ανάπτυξη απόκτησαν τα ΜΜΕ. Ο ρόλος του, όπως και ο ρόλος πολλών κρατικών παραγόντων, δεν μπορεί να εκτιμηθεί μονοσήμαντα»,- παρατήρησε ο πολιτικός αναλυτής Αλεξέι Μακάρκιν.
Το 1999 ο Μπορίς Γιέλτσιν παρετήθηκε εθελοντικά και μιλώντας από την τηλεόραση στις 31 Δεκεμβρίου του 1999 ζήτησε συγνώμη από τους πολίτες της Ρωσίας.

dy/>

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου