Η ιστορία των αερομεταφορών στην Ελλάδα ξεκινά το 1930 με την ίδρυση της πρώτης κρατικής αεροπορικής εταιρίας με την επωνυμία «Ελληνική Αεροπορική Εταιρία Ίκαρος». Μετά τη χρεοκοπία της εταιρίας λίγο αργότερα ιδρύεται η «Ελληνική Εταιρία Εναέριων Συγκοινωνιών».
Το 1935 ιδρύεται η πρώτη ιδιωτική αεροπορική εταιρία, η Τ.Α.Ε. (Τεχνικαί Αεροπορικαί Εκμεταλλεύσεις).
Το 1947 ιδρύεται η ΕΛΛ.Α.Σ. (Ελληνικαί Αεροπορικαί Συγκοινωνίαι) και η Α.Μ.Ε. (Αεροπορικαί Μεταφοραί Ελλάδος) ακολουθώντας πορεία παράλληλη με την Τ.Α.Ε.
Το 1951 αποφασίζεται η συγχώνευσή τους, εξαιτίας της κακής πορείας και των τριών, σε μία, την «Εθνική Ανώνυμη Εταιρεία Τ.Α.Ε.». Ακολουθεί όμως μια δύσκολη πορεία με πτώση της επιβατικής κίνησης. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την απόφαση εκκαθάρισης της εταιρίας με σκοπό την πώλησή της. Ο πλειστηριασμός ξεκινά με τιμή εκκίνησης 60.000.000 δρχ. Καθώς κανείς δεν ενδιαφέρεται κατοχυρώνεται υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου.
Τον Ιούλιο του 1956 υπογράφεται συμφωνία του Ελληνικού Κράτους με τον Αριστοτέλη Ωνάση, με σκοπό την αποκλειστική εκμετάλλευση των αεροπορικών συγκοινωνιών της Ελλάδας. Η «Ολυμπιακή Αεροπορία» ξεκινά τη λειτουργία της στις 6 Απριλίου 1957. Το πρώτο δρομολόγιο της εταιρίας είναι Αθήνα – Θεσσαλονίκη, με ελικοφόρο, και κυβερνήτη τον Παύλο Ιωαννίδη. Την ίδια χρονιά λειτουργεί και η πρώτη αεροπορική σύνδεση της Ελλάδας με τη γραμμή Αθήνα – Ρώμη – Παρίσι – Λονδίνο. Το 1958 ξεκινούν δύο ακόμα νέοι προορισμοί: Αθήνα – Ζυρίχη – Φρανκφούρτη και Αθήνα – Τελ Αβίβ.
Η πορεία της Ο.Α. ως τις μέρες μας
Από τη δεκαετία του 1960 κιόλας η Ο.Α. αναπτύσσεται με ταχύτατους ρυθμούς. Προμηθεύεται το πρώτο αεροσκάφος DeHavilland Comet 4B και η εταιρία μπαίνει στην εποχή των τζετ. Παράλληλα γίνονται και οι πρώτες συμφωνίες με την αγγλική εταιρία ΒΕΑ με κοινούς κωδικούς πτήσεων, ενώ προστίθενται δύο νέοι προορισμοί προς Βρυξέλλες και Άμστερνταμ. Το 1962 αγοράζονται τρία τζετ De Havilland Comet 48.
Το 1965 λήγει η τετραετής συλλογική σύμβαση εργασίας του Ωνάση και της ΟΣΠΑ. Επιχειρείται να υπογραφεί νέα σύμβαση με νέους όρους και σύγχρονες συνθήκες εργασίας, στοιχεία τα οποία θα προκαλέσουν αντιδράσεις και θα επιφέρουν συγκρούσεις ανάμεσα σε εργαζόμενους και εργοδοσία με αποτέλεσμα να κηρυχθεί η λεγόμενη πανολυμπιακή απεργία. Τελικά τα αιτήματα των εργαζομένων ικανοποιήθηκαν.
Η ανοδική πορεία της εταιρίας συνεχίζεται και γίνονται και οι πρώτες παραγγελίες σκαφών τύπου Boeing 707-320. Τον Ιούνιο του 1966 ξεκινούν οι πρώτες απευθείας πτήσεις για Νέα Υόρκη. Το 1968 ανοίγουν οι πρώτες γραμμές για Ναϊρόμπι και Γιοχάνεσμπουργκ ενώ παραλαμβάνονται και τα πρώτα Boeing 727-200 τα οποία εκτελούν πτήσεις σε ευρωπαϊκούς προορισμούς. Το 1969 ανοίγουν γραμμές για το Μόντρεαλ του Καναδά.
Το 1970 η Ο.Α. προμηθεύεται τα νέα αεροσκάφη YS-11 A της ιαπωνικής εταιρίας ΝΙΗΟΝ τα οποία αντικαθιστούν τα παλιά Douglas που χρησιμοποιούνταν για πτήσεις εσωτερικού. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1960 ήδη και μέχρι τα μέσα του 1970 πολλοί διάσημοι Έλληνες και ξένοι σχεδιαστές αναλαμβάνουν να σχεδιάσουν τις στολές των αεροσυνοδών, ενώ πολλοί διάσημοι ξένοι επιλέγουν την Ο.Α. για τις μετακινήσεις τους από και προς την Ελλάδα.
Στις 2 Αυγούστου 1971 ιδρύεται η Ολυμπιακή Αεροπλοϊα Α.Ε. από τον Αλέξανδρο Ωνάση. Σκοπός της εταιρίας αυτής είναι η εξυπηρέτηση των μικρών νησιών της Ελλάδας. Παράλληλα δημιουργούνται νέες γραμμές προς Μιλάνο και Ντίσελντορφ.
Στις 3 Μαρτίου 1972 πραγματοποιείται η πρώτη πτήση προς το Σίδνεϋ της Αυστραλίας με ενδιάμεσους σταθμούς τη Σιγκαπούρη και την Μπανγκόκ. Τον Ιούνιο του 1973 αγοράζονται τα πρώτα Boeing 720-051Β και 747-200, τα λεγόμενα τζάμπο. Με ένα από αυτά θα πραγματοποιηθεί το παρθενικό δρομολόγιο για Νέα Υόρκη.
Το 1974 η Ο.Α. ξεπερνά κάθε προσδοκία σημειώνοντας ρεκόρ μεταφοράς επιβατών, 2.500.000 από τους οποίους 790.000 στις πτήσεις του εξωτερικού. Στις 22 Ιανουαρίου
1973 συμβαίνει κάτι που θα αλλάξει ριζικά την πορεία της Ο.Α., ο θάνατος του Αλέξανδρου Ωνάση σε αεροπορικό δυστύχημα, θα αποτελέσει την αρχή του τέλους για την εταιρία. Λίγους μήνες αργότερα ο Αριστοτέλης Ωνάσης πουλά την Ο.Α. στο ελληνικό δημόσιο και το 1975 πεθαίνει.
1973 συμβαίνει κάτι που θα αλλάξει ριζικά την πορεία της Ο.Α., ο θάνατος του Αλέξανδρου Ωνάση σε αεροπορικό δυστύχημα, θα αποτελέσει την αρχή του τέλους για την εταιρία. Λίγους μήνες αργότερα ο Αριστοτέλης Ωνάσης πουλά την Ο.Α. στο ελληνικό δημόσιο και το 1975 πεθαίνει.
Το 1976 η Ο.Α. προμηθεύεται το πρώτο Boeing 737-200 και δημιουργεί την Olympic Catering. Η Ο.Α. διαθέτει πλέον 25 αεροσκάφη και εξυπηρετεί 30 διεθνείς προορισμούς. Προστίθενται επιπλέον νέες πτήσεις προς τη Βεγγάζη, το Κουβέιτ, το Νταχράν και το Ντουμπάι.
Το 1977 σε μια προσπάθεια περιορισμού του κόστους λειτουργίας καταργείται η γραμμή προς Αυστραλία και ακολουθεί η γραμμή του Καναδά το 1978. Παράλληλα παραγγέλνονται τα καινούργια αεροσκάφη της Airbus Α 300 Β 4 ενώ εγκαινιάζεται και το δρομολόγιο με προορισμό τα Τίρανα.
Από το Δεκέμβριο του 1977 μέχρι τον Ιανουάριο του 1978 λαμβάνει χώρα η μεγαλύτερη απεργιακή κινητοποίηση που έγινε ποτέ στην ιστορία της Ο.Α., διάρκειας 35 ημερών. Οι κύριοι λόγοι της απεργίας ήταν η δημιουργία κανονισμού εργασίας, συνθέσεις πληρωμάτων και νέο μισθολόγιο. Η παρατεταμένη αυτή απεργία έχει αίσιο τέλος για τους εργαζόμενους.
Το Φεβρουάριο του 1979 παραλαμβάνονται τα δύο πρώτα Airbus, ενώ τρία ακόμη θα προστεθούν την άνοιξη του 1980. Ακολουθεί η προμήθεια νέων Boeing 737-200 καθώς και Shorts 330.
Η αρχή της δεκαετίας του 1980 βρίσκει την Ο.Α. σε χορό απεργιακών κινητοποιήσεων με κύριο αίτημα την εφαρμογή κανονισμού πτήσεων και τη βελτίωση των οικονομικών αποδοχών. Το 1982 γιορτάζονται τα 25 χρόνια λειτουργίας της Ο.Α. Το 1983 εντάσσονται στο στόλο τα πρώτα Dornier 228 τα οποία συνδέουν την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη με τα μικρά νησιά του Αιγαίου.
Το 1984 αγοράζονται από την Singapore Airlines τα δύο Β 747-200 και ανοίγουν και πάλι οι γραμμές της Αυστραλίας και του Καναδά. Το 1985 εντάσσονται τα δρομολόγια προς Λέρο, Πάρο, Σητεία, Μαδρίτη, Λυών, Κοπεγχάγη και Πάφο. Είναι η χρονιά που η Ο.Α. κατέχει την 15η θέση στη μεταφορά επιβατών εσωτερικού, την 20η θέση στη μεταφορά επιβατών εξωτερικού και τη 18η θέση στη συνολική μεταφορά στην κατάταξη των 150 αεροπορικών εταιριών. Το προσωπικό της εταιρίας φτάνει τα 9.859 άτομα από τα οποία τα 900 στο εξωτερικό.
Το 1986 απεργίες πάλι ταλαιπωρούν την εταιρία με θέμα το συνταξιοδοτικό. Με παρέμβαση του τότε πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου οι εργαζόμενοι δικαιώνονται. Παράλληλα το έλλειμμα της εταιρίας εκτοξεύεται ενώ η κίνηση των επιβατών μειώνεται. Ιδρύεται η Ολυμπιακή Τουριστική η οποία εκδίδει εισιτήρια τόσο της Ο.Α. όσο και άλλων αεροπορικών εταιριών.
Το 1988 ανοίγει η γραμμή για Βαρκελώνη και Μπανγκόκ. Το 1989 απεργία ταλαιπωρεί και πάλι την εταιρία όσο αφορά τις Κυριακές τις αργίες και τα νυχτερινά δρομολόγια.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, το προσωπικό έχει κερδίσει τις Κυριακές, τις αργίες και τα νυχτερινά δρομολόγια. Στις 4 Οκτωβρίου όμως εκτυλίσσονται αιματηρά επεισόδια ανάμεσα σε απεργούς, απολυμένους και ΜΑΤ έξω από το κτίριο της Olympic Catering. Ανοίγεται η νέα γραμμή προς Τόκυο και γίνεται η παραλαβή αεροσκάφους τύπου ATR-42.
Το Σεπτέμβριο του 1991 προστίθενται στο στόλο άλλα έξι αεροσκάφη τύπου 737-400 και το 1992 άλλο ένα Airbus Α300-600. Το διηπειρωτικό δίκτυο μεγαλώνει καθώς προστίθενται γραμμές για Βηρυτό, Σικάγο και Βοστόνη. Το 1995 οι δύο τελευταίες γραμμές θα καταργηθούν χωρίς λόγο, καθώς και αυτή του Τόκυο γιατί ζημίωνε την εταιρία. Ιδρύεται η θυγατρική της Ο.Α., Μακεδονικές Αερογραμμές, των οποίων οι πτήσεις είναι ναυλωμένες.
Το 1996 η εταιρία θα παραλάβει νέο αριθμό σκαφών τύπου Β737-400, Airbus A300-600, ATR-42, ATR-72. Παράλληλα προστίθενται νέοι προορισμοί προς Αστυπάλαια, Σόφια, Στοκχόλμη, Βελιγράδι και Βουκουρέστι. Τα χρέη της εταιρίας παρόλα αυτά αυξάνονται και η κυβέρνηση σε μια προσπάθεια να επαναφέρει την Ο.Α. σε κερδοφορία, εφαρμόζει ένα πρόγραμμα εξυγίανσης με παραγραφή των χρεών της, χωρίς όμως επιτυχία. Μερικά χρόνια αργότερα το Ελληνικό Κράτος σε μια προσπάθεια ακόμα μιας εξυγίανσης, αναθέτει τη διοίκηση της Ο.Α. στη θυγατρική της British Airways, Speedwing, χωρίς όμως και πάλι θετικά αποτελέσματα.
Το 1999 η Ο.Α. προμηθεύεται νέα αεροσκάφη Airbus A340-300 που αντικαθιστούν τα Β747-200 στις μακρινές πτήσεις ενώ η Ολυμπιακή Αεροπλοϊα παραγγέλνει το πρώτο Β717-200. Το 2000 δημιουργείται η σύνδεση Αθήνα – Μάντσεστερ.
Στις 28 Μαρτίου 2001 θα πραγματοποιηθεί η τελευταία πτήση από το αεροδρόμιο του Ελληνικού με προορισμό τη Θεσσαλονίκη. Ο πιλότος της τελευταίας αυτής πτήσης είναι ο Τιμολέων Καλογεράκης. Την ίδια ημέρα θα πετάξει από το νέο αεροδρόμιο των Σπάτων η πτήση της Ολυμπιακής Αεροπλοΐας με προορισμό τη Χίο.
Το Νοέμβριο του 2002 κλείνουν τα δρομολόγια προς Μπανγκόκ, Μελβούρνη και Σίδνεϋ. Τα δύο τελευταία δρομολόγια θα ξαναλειτουργήσουν σε συνεργασία με την Gulf Air το Νοέμβριο του 2003.
Το Δεκέμβριο του 2003 το έλλειμμα έχει ξεπεράσει κατά πολύ τις προβλέψεις της κυβέρνησης, η οποία θα εκπονήσει ένα σχέδιο αναδιάρθρωσης της Ολυμπιακής Αεροπορίας με σκοπό την εξυγίανση της. Το σχέδιο περιλαμβάνει τη μετονομασία της θυγατρικής εταιρίας «Μακεδονικές Αερογραμμές» σε «Ολυμπιακές Αερογραμμές» και την ανάληψη του πτητικού έργου της Ο.Α. από αυτήν, καθώς και την παραγραφή των χρεών. Όλες οι υπόλοιπες εταιρίες (Olympic Airways, Olympic Into-Plane Company, Olympic Fuel Company, το Handling και η Τεχνική Βάση), εκτός της Ολυμπιακής Αεροπλοΐας, συγχωνεύθηκαν και δημιούργησαν μια εταιρία, την Ολυμπιακή Αεροπορία – Υπηρεσίες Α.Ε.
Το Δεκέμβριο του 2004 η κυβέρνηση προκήρυξε διαγωνισμό με σκοπό την πώληση της εταιρίας ο οποίος κατέληξε άγονος. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παράλληλα, εξέτασε τις καταγγελίες αεροπορικών εταιριών σχετικά με κρατικές ενισχύσεις που δόθηκαν παράνομα στην Ο.Α. και στις Ο.Α. από το 1994 ως το 2004. Η απόφαση είναι καταδικαστική και αναγκάζει το ελληνικό κράτος να αναζητήσει από την Ο.Α. το ποσό των 111 εκατ. ευρώ στους επόμενους μήνες. Για να το πετύχει αυτό θα πρέπει η εταιρία να κηρύξει πτώχευση και να πουλήσει όλα της τα περιουσιακά στοιχεία.
Το Υπουργείο Μεταφορών ανακοίνωσε το Σεπτέμβριο του 2008 ένα σχέδιο για τη δημιουργία μιας νέας εταιρίας που θα εξαγοράσει το όνομα και το σήμα των Ο.Α. αλλά δε θα έχει καμιά σχέση μαζί της. Το σχέδιο αυτό προβλέπει τη συρρίκνωση του πτητικού έργου της εταιρίας στο 65% του σημερινού και την ιδιωτικοποίηση της νέας εταιρίας.
Το Μάρτιο του 2009 το ελληνικό δημόσιο συμφώνησε στη μεταβίβαση των Ολυμπιακών Αερογραμμών στον ιδιωτικό όμιλο MIG. Τη Δευτέρα 23 Μαρτίου 2009 υπογράφηκε η συμφωνία ΟΛΥΜΠΙΑΚΗΣ – MARFIN.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου