Αγαπητός προορισμός θερινών αποδράσεων της οικογένειας Ρομάνοφ, τόπος έμπνευσης για τη ρωσική καλλιτεχνική ελίτ, η Κριμαία είναι φέρει βαρύ φορτίο ιστορικής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς.
Οι διακοπές στην Κριμαία διαρκούσαν μέρες, μήνες και χρόνια. Ο ρώσος συγγραφέας Λέων Τολστόι ήθελε να ταφεί εδώ. Ο θρυλικός τραγουδιστής της όπερας, Φιόντορ Σαλιάπιν, έγραψε εδώ την αυτοβιογραφία του. Ο θαλασσογράφος, Αϊβαζόβσκι, πρωταγωνιστής της δημοπρασίας Sotheby’s, δημιούργησε τις περίφημες τοπιογραφίες του από τον εξώστη του σπιτιού του. Ο τελευταίος αυτοκράτορας της Ρωσίας θαύμαζε τα μέγαρα της Κριμαίας.
Η “Ρωσία Τώρα” παρουσιάζει έναν οδηγό για τα βασικότερα μαστορικά αξιοθέατα της Κριμαίας, πραγματικά αρχιτεκτονικά μαργαριτάρια που κοσμούν τις ακτές της Μαύρης Θάλασσας.
Μέγαρο Λιβαντίισκι
Πηγή: Lori / Legion Media
Το μέγαρο βρίσκεται στον οικισμό Λιβάντια, σε απόσταση τριών χιλιομέτρων από την πόλη της Γιάλτας.
Μία από τις πολυτελέστερες κατοικίες της Κριμαίας, το μέγαρο Λιβαντίισκι αποτελεί το τελευταίο κτίσμα που οικοδομήθηκε στη Ρωσική Αυτοκρατορία για την τσαρική οικογένεια.
Ένα εκτενές λευκό κτίριο, με πολλαπλές τοξοστοιχίες σε ιταλικό ύφος, ανεγέρθη το 1911. Το σχέδιο ανήκει στον αρχιτέκτονα Νικολάι Κρασνόφ, από την Κριμαία. Σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες, ο αυτοκράτορας Νικόλαος Β' δαπάνησε για την οικοδόμησή του γύρω στα 4 εκατομμύρια χρυσά προεπαναστατικά ρούβλια (προς σύγκριση, το 1911 ο μέσος δημόσιος υπάλληλος λάμβανε 4000 ετησίως, δηλαδή, 1000 φορές λιγότερα). Από το 1993 το μέγαρο Λιβαντίισκι βρίσκεται σε καθεστώς μουσείου.
Μέγαρο Μασάντροβσκι
Πηγή: Lori / Legion Media
Το μέγαρο, φιλοτεχνημένο στο ύφος της εποχής του Λουδοβίκου XIII, έμεινε νωρίς χωρίς ιδιοκτήτη. Το σχέδιο ανήκει στον γάλλο αρχιτέκτονα Ετιέν Μπουσάρ, που εργάστηκε για λογαριασμό του εκπροσώπου μιας ευκατάστατης ευγενούς οικογένειας, εκείνης του πρίγκιπα Σεμιόν Βοροντσόφ. Όμως ο μελλοντικός ιδιοκτήτης δεν πρόλαβε να δει την μελέτη υλοποιημένη. Λόγω του θανάτου του Βοροντσόφ, το 1882, η οικοδόμηση αναβλήθηκε. Επτά χρόνια αργότερα, το κτήμα αγοράστηκε για λογαριασμό του αυτοκράτορα Αλέξανδρου του Γ'. Η οικοδόμηση ολοκληρώθηκε σε τρία μόλις χρόνια, αλλά ο αυτοκράτορας δεν πρόλαβε να ζήσει εδώ (απεβίωσε ήδη το 1894), και το κτήμα πέρασε στην ιδιοκτησία του Νικόλαου του Β'.
Την δεκαετία του '30 το μέγαρο μετατράπηκε σε σανατόριο για πάσχοντες από φυματίωση, το “Προλεταριακή υγεία”. Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, εδώ στεγάστηκε το κρατικό εξοχικό “Στάλινσκαγια”, όπου περνούσε τις διακοπές του ο Στάλιν, ο Χρουστσόφ και αργότερα о Μπρέζνιεφ.
Το μέγαρο-μουσείο είναι ανοιχτό από τις 9:00 ως τις 18:00, και βρίσκεται στον οικισμό Βέρχνιαγια Μασσάντρα.
Λάστοτσκινο Γκνεζντό (Χελιδονοφωλιά)
Πηγή: Lori / Legion Media
Η κατοικία κτίστηκε μετά τη λήξη του Ρωσοτουρκικού πολέμου στα τέλη του 19ου αιώνα, για έναν απόστρατο ρώσο στρατηγό, το όνομα του οποίου μας είναι άγνωστο. Ωστόσο το ίδιο το κτίριο, που ονομάστηκε από τον πρώτο του ιδιοκτήτη “Το μέγαρο της αγάπης”, διαιωνίστηκε στα έργα του Ιβάν Αϊβαζόβσκι και στις φωτογραφίες της εποχής.
Από τότε, το κτίσμα στο βουνό Αβρόρινα, έχει αλλάξει μερικούς ιδιοκτήτες. Το είχε η οικογένεια ενός αυλικού ιατρού, έπειτα η μοσχοβίτισα έμπορος Ραχμάνινοβα. Κατεδάφισε το αρχικό ξύλινο κτίσμα και οικοδόμησε στη θέση του ένα μέγαρο, επίσης ξύλινο. Η Ραχμάνινοβα χάρισε στο μέγαρο και την τρέχουσα ονομασία του - “Χελιδονοφωλιά”.
Η “Χελιδονοφωλιά” χρωστά τη μεσαιωνική αρχιτεκτονική της, την οποία αντικρύζουμε σήμερα, στον τελευταίο ιδιοκτήτη της, έμπορο καυσίμων Στέιγγελ. Το μικρό γοτθικό μέγαρο, που υψώνεται πάνω σ' 'εναν γκρεμό σαράντα μέτρων, και αποτέλεσε το μελλοντικό έμβλημα της Κριμαίας, κτίστηκε εκ νέου το 1912. Μέσα του χωροθετούνται μόνο ένας χώρος υποδοχής με το καθημερινό, και οι κλίμακες που οδηγούν στα δύο υπνοδωμάτια, που βρίσκονται μες στον διώροφο πύργο.
Στις αρχές του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, ο βαρόνος Στέιγγελ μετοίκησε στη Γερμανία, και μεταβίβασε το μέγαρο “Χελιδονοφωλιά” σ' έναν μοσχοβίτη έμπορο που άνοιξε εστιατόριο μέσα στο κτίριο. Μετά τον θάνατό του, το εστιατόριο έκλεισε. Μετά από έναν σεισμό, εννέα βαθμώνΡίχτερ, το 1927, το μέγαρο θεωρήθηκε ετοιμόρροπο, κι έκλεισε για σαράντα χρόνια. Στην αναστηλωμένη “Χελιδονοφωλιά” στεγάστηκε εκ νέου ένα εστιατόριο.
Το μέγαρο βρίσκεται δίπλα στον οικισμό Γκάσπρα, στην περιφέρεια της Γιάλτας.
Μέγαρο της Πάνινα
Πηγή: Lori / Legion Media
Το μεσαιωνικό μέγαρο με όμορφους οδοντωτούς πύργους, καλυμμένο με κισσό, με την πρόσοψη σε γοτθικό στυλ, κτίστηκε στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Οι ιδιοκτήτης του ήταν η ευγενής ρωσική οικογένεια των πριγκίπων Γκολίτσιν.
Το κτίριο οικοδομήθηκε κατά το σχέδιο του γνωστού αρχιτέκτονα, του ρωσικού μοντέρν (art nouveau), Φιόντορ Σέχτελ. Από τους Γκολίτσιν, το μέγαρο στη Γκάσπρα πέρασε στην αριστοκρατική οικογένεια Κοτσουμπέι, και μετά στην κληρονόμο της πλούσιας οικογένειας, Σόφια Πάνινα. Με την ίδια, και με το μέγαρο, συνδέονται δύο χρόνια από τη ζωή του ρώσου συγγραφέα Λέοντα Τολστόι. Την εποχή της διαμονής του στη Γκάσπρα, τον είχαν επισκεφτεί οι λογοτέχνες Τσέχοφ, Γκόρκι, Κουπρίν και ο βαθύφωνος Σαλιάπιν.
Κατά τη διάρκεια της τελευταίας του διαμονής στη Γκάσπρα, ο Τολστόι κρυολόγησε. Ένιωσε τόσο άσχημα, που οι ιατροί του έχασαν κάθε ελπίδα για την ανάρρωσή του. Ο Λέων Τολστόι δεν ήθελε οι δικοί του να έχουν προβλήματα με την σορό, και θέλησε να ενταφιαστεί στην Κριμαία. Αγόρασε, γι' αυτό τον σκοπό, ένα μικρό οικόπεδο δίπλα στο κτήμα. Ωστόσο ο Τολστόι τελικά ανάρρωσε και έζησε άλλα οκτώ χρόνια.
Το μέγαρο βρίσκεται στον οικισμό Γκάσπρα. Σήμερα στεγάζει το παιδικό σανατόριο “Γιάσναγια Πολιάνα”, ενώ στο ισόγειο λειτουργεί μια έκθεση, αφιερωμένη στον λογοτέχνη.
Μέγαρο Γιουσούποβσκι
Πηγή: Lori / Legion Media
Το μέγαρο σε νεορωμανικό στυλ, με αναγεννησιακά στοιχεία, ανεγέρθη από τον αρχιτέκτονα Νικολάι Κρασνόφ, από την Κριμαία, για τον πρώην κυβερνήτη της Μόσχας. Η τελευταία ανακατασκευή έγινε υπό την καθοδήγηση του ίδιου του Νικολάι Κρασνόφ. Ο Γιουσούποφ ο νεώτερος, κληρονόμος του Φέλιξ (γνωστός επίσης ως συνένοχος στην δολοφονία του Γκριγκόρι Ρασπούτιν), έμεινε δυσαρεστημένος από την όψη του κτίσματος, το χαρακτήρισε μάλιστα κτίσμα άκομψο, με γκρι τοίχους, άσχετο με την παραλία.
Μορφές λεόντων, μαρμάρινοι μυθολογικοί ήρωες της Αρχαίας Ελλάδας, που μεταφέρθηκαν εδώ από τη Βενετία, κοσμούν τα τόξα και τα κλιμακοστάσια. Στο εσωτερικό επικρατεί το ύφος μοντέρν (art nouveau). Το πάρκο του μεγάρου Γιουσούποβσκι ιδρύθηκε από τον γνωστό, εκείνη την εποχή, κηπουρό Καρλ Κέμπαχ. Η έκταση του πάρκου αντιστοιχεί σε 16,5 εκτάρια, όπου φύονται 7,5 χιλιάδες φυτά, διακοσμητικά δέντρα και θάμνοι.
Το μέγαρο βρίσκεται στον οικισμό Κορεΐζ.
Μέγαρο Βοροντσόβσκι
Πηγή: Lori / Legion Media
Το μέγαρο κτίστηκε στα μέσα του 19ου αιώνα, για τον κυβερνήτη της περιοχής του Νοβοροσίισκ, Μιχαήλ Βοροντσόφ. Το σχέδιο ανήκε στον αυλικό αρχιτέκτονα της βασίλισσας Βικτωρίας της Μεγάλης Βρετανίας, Ένουαρντ Μπλορ. Με τη συμμετοχή του κτίστηκε το περίφημο Μπάκιγχαμ και το μέγαρο του Γουόλτερ Σκοτ στη Σκοτία. Η νότια πρόσοψη του μεγάρου, η οποία βλέπει τη θάλασσα, σχεδιάστηκε σε μαυριτανικό στυλ, και θυμίζει, με κάποιον τρόπο, την περίφημη Αλάμπρα των αράβων ηγεμόνων στην ισπανική Γρανάδα, που κτίστηκε στα τέλη του 14ου αιώνα.
Στη φρίζα της βαθιάς κόγχης, επαναλαμβάνεται τρεις φορές το μότο των χαλίφηδων από τη Γρανάδα: “Δεν υπάρχει άλλος νικητής πλην του Αλλάχ!”. Μπροστά από την πρόσοψη του μεγάρου απλώνεται η “Βεράντα των λεόντων”, από την οποία κατεβαίνει μια επιβλητική σκάλα με τρία ζεύγη λεόντων από λευκό μάρμαρο. Οι άγρυπνοι λέοντες, στα πάνω σκαλοπάτια, επαναλαμβάνουν τους λέοντες του Αντόνιο Κανόβα, από το μνημείο του Πάπα Κλημέντιου XII στη Ρώμη.
Η πίσω όψη του μεγάρου και το δυτικό του τμήμα αποτελούν μια ρομαντική αρχιτεκτονική εκδοχή του θέματος “στυλ Τυδώρ” του 16ου – αρχών του 17ου αιώνα. Το συγκρότημα του μεγάρου περιλαμβάνει, συμπεριλαμβανομένων και των βοηθητικών χώρων, γύρω στα 150 δωμάτια.
Σήμερα το μέγαρο λειτουργεί ως μουσείο. Το μέγαρο Βοροντσόβσκι βρίσκεται στην πόλη Αλούπκα.
Μέγαρο του δούκα Κοζνετσόφ (οικία του Φ. Σαλιάπιν)
Στα μέσα του 19ου αιώνα, ο βασιλιάς του τσαγιού και της πορσελάνης, δούκας Αλεξάντρ Κουζνετσόφ, αγόρασε ένα αρχοντικό στο Φορός. Οι οικογένεια Κουζνετσόφ έπασχε από φυματίωση και έπρεπε να ζει στην Κριμαία. Το μέγαρο Κουζνετσόφ κτίστηκε στο στυλ του ρωσικού κλασικισμού, με την χαρακτηριστική του απλότητα και τη λιτότητα των μορφών. Την λιτή ομορφιά του αρχοντικού του Κουζνετσόφ, υπογραμμίζει ο φυσικός πλούτος του πάρκου. Εδώ συγκεντρώθηκαν πάνω από τα 200 είδη δέντρων και θάμνων, χαρακτηριστικών όχι μόνο της Κριμαίας, αλλά και εξωτικών: Φοίνικες, μανόλιες, πεύκα, κέδρα, κυπαρίσσια, έλατα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η “παραδεισένια γωνία” με μια γραφική σειρά από έξι μικρές λίμνες.
Μετά τον θάνατο του Κουζνετσόφ, το κτήμα μεταβιβάστηκε στην ιδιοκτησία του βιομηχάνου Ουσακόφ. Στο σπίτι του, το 1916, ο συγγραφέας Αλεξέι Γκόρκι και ο βαθύφωνος Φιόντορ Σαλιάπιν, εργάστηκαν για έξι βδομάδες πάνω στο βιβλίο για τη ζωή του Σαλιάπιν “Σελίδες από τη ζωή μου”.
Σήμερα το μέγαρο αποτελεί τμήμα ενός σανατορίου στον οικισμό Φορός.
Οικία και πινακοθήκη του Ι. Αϊβαζόβσκι
Πηγή: Lori / Legion Media
Η εθνική πινακοθήκη του περίφημου θαλασσογράφου Ιβάν Αϊβαζόβσκι, βρίσκεται στην πόλη Θεοδοσία. Ήταν το πρώτο, στην επικράτεια της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, μουσείο, αφιερωμένο σ' έναν ζωγράφο.
Μετά τον θάνατο του Αϊβαζόβσκι, το 1900, η πινακοθήκη, σύμφωνα με τη διαθήκη του ζωγράφου, μεταβιβάστηκε στη γενέτειρα πόλη του ζωγράφου. Η συλλογή της πινακοθήκης περιέχει σχεδόν 12 χιλιάδες έργα με θέμα τη θάλασσα, καθώς και τη μεγαλύτερη στον κόσμο συλλογή έργων του Αϊβαζόβσκι (417 πίνακες).
Η πινακοθήκη του Αϊβαζόβσκι βρίσκεται στην πόλη Θεοδοσία (Γκαλερέιναγια 2 και 4).
.JPG)
